WELCOME TO VOICE OF YOUTH

Well ,this blog is for all the bloggers who love to visit this page,especially for students, who are interest to pursue higher studies in india and abroad providing and sharing informations,guide, news etc etc., . you can get the list of college and universities around the world,courses,examinations, informations etc,and some articles to inspire and encouraging our mind and give us a wiseful thought for our career .I hope you enjoy this blog and please do visit again.

"the foundation of every state is the education of its youth.It makes a man to become a gentleman"

Thursday, March 21, 2019

KHAWVELA THLALAK LAR BER –ERNESTO “CHE” GUEVARA

KHAWVELA THLALAK LAR BER – Familia Fanai Laltansanga

ERNESTO “CHE” GUEVARA; E CHE VIVE!

COUNTER CULTURAL SYMBOL; Khawvela chhanchinbu ţha bera an sawi Time Magazine chuan kum zabi 20- na-a mi rilru hneh thei ber, the most influencial people 100 an thlan zingah Che Guevara hi an telh a, a thlalak mawi tak leh fuh zet mai hi khawvela thlalak lar ber, ‘the most famous photo’-ah an thlang bawk a ni. He thlalak ropui latu Alberto Korda leh khawvela silai tha elkhen AK 47 Rifle siamchhuaktu Mikhail Kalashnikov te hian an thil siamchhuah ropui tak avanga hausak chu sawi loh pawisa dere tak ngial pawh an hlawh miah lo tlat mai hi chu khawvel thil mak pariatna a tling hial awm asin! Communist sorkar inrelbawl dan fuh tawk lohzia lantirtu entirna tha tak a tling a ni.

LEHKHA CHHIAR ZAU; Che (Chhe tia lam rik ) hi Argentina ram, Rosario khuah kum 1928 khan lo piang a, unau 5 zinga a upa ber a ni a. A pa hi hnam huaisen leh tawrawt Irish hnam a ni a, a nu leh pa hi thu leh hla chhiar zau mi an nih avangin lehkhabu ţha 3000 chuang awmna inah rawn sei lianin a naupan lai atang rengin khawvela hlaphuah thiam hmingthang Pablo Neruda(1904-1973),John Keats (1795-1821), Mexico ram atanga USA lama California indanpuitu MarianoVallejo(1807-90) chanchin leh Walt Whitman( 1819-92) te poems a lo chul nel hle tawh a, Rudyard Kipling(1865-1936) hla “ If” phei chu a vawng hnehin entawn lovin a sawichhuak par par thei a ni. Khawvela philosopher ropui leh ziak mi lar Karl Marx (1818-83), Nehru (1889-1964),Kafka (1883-1924),Camus (1913-60),Lenin (1870-1924), Jean-Paul Sartre(1905-80), Friedrich Engels(1820-95), Wells (1866-1946) Buddha (563-483 BC),Aristotle (384-322 BC),Bernard Russell (1872—1970),Nietzsche (1844-1900),Sigmund Freud (1856-1939) leh Frost (1874-1963) te kutchhuak lehkhabute pawh a lo khǎl zâwr hněpin a lo chhiar nasa hle tawh a ni.

THE MOTOR CYCLE DIARYES; MBBS a zir laiin kumkhat chhung chawlh la meuhvin Che chuan a thian pakhat nen motor cycle in Argentina ram chheh vel ram zawng zawng ( Latin America) fangchhuak vekin mipui mimir khawsak dan a zir chiang a. A rin phak bak daiha mi rethei leh mi hnuaihnung rahbi tleu an lo tamzia a hmuh chuan a rilru a khawih nasa hle mai a. Latin America mipui retheihna leh mi lian leh mi retheite inkar zǎu-lutukna chhan a chhuinaah Capitalism leh Imperialism chu a kaikuang ber niin a hre ta tlat mai a ni!

Latin America a ram hrang hrang leh hnam hrang hrangte chu hnam hrang anga en lovin hnam khat ram khat angin a lo hmu ta hial a, zaikhata luana rethei te chhanchhuahna beihpui thlak chu a thil tum a lo ni ta a ni. A zin laia a Diary ziak chu a thih hnu daihah The Motorcycle Diaries tih hming puiin the New York Time chuan lehkhabu a siam a, hralhtla ber best seller a ni nghal a, lehkhabua thuziak zulzuia lemchan film chu 2004 kum khan lawmman dawng pha zingah a tel bawk a ni.

CUBA REVOLUTION; A zin haw hnu chuan MBBS a zir zo va, Mexico ram lamah a zin leh ta a. Hetah hian a rilru ang pu mi, Cuba ram atanga hnawhchhuah Fidel Castro nen an intawng ta! He tlangval 2 hian khawvela thil chhinchhiahtlak tak,khawvel history dang lam bawih khawp thil ropui an rawn thlentir ang tih tumahin an ring lo! He mi sehhel leh mi huaisen leh mi hrâng 2 hian khawvel chinchina reh leh dai tawh ngai lo tur, thil mak dangdai an rawn ti dawn ta!

Cuba rama sorkarna chelhmektu Batista laka hel, fidel Castro-a kaihhruai mi 82 chuan lawng hlui leh chhe tawh tak mai Granma hmangin Mexico atangin Cuba thliarkar chu November ni 25, 1956 kum khan a ruk thei ang berin an pan ta! Cuba an luh rual rualin Batista sipai huaisen thlankhawmte leh hmanraw nei ţha tak takte chuan an lo luhtur lo hre lawkin an lo lambun a, an kap siah siah ta mai si a le! Castro leh a ramhnuai mi, naupang leh țhalai te te chu mei kawh baklengin an nun him nan mei khupin an tlanchhe ta chiam mai a, a hnua an han inţukkhawm leh chuan mi 82 zingah mi 22 chiah an damkhawchhuak tih an inhre thei ta a. He hel pawl, ramhnuai mi zinga tel ve Che hi damlo enkawltu pawl leh Mizovin ruang la pawl kan han tih ang te zinga mi a ni na-a an tlanchhiatna lamah a ţhiante silai thlauh hmangin indo mi,hel sipai guerrilla a lo ni ta a ni. A huaisen em avang leh mi inthunun thei mi tak a nih avangin Castro chuan Che chu ramhnuai sipai hotu-ah a dah ta a, a ho chûan sorkar sipai hmun an luhchhuahin an la ta zel a. Che hian media pawimawhzia hria-in Radio Station hmang tangkaiin loneitu mi retheite leh mipui mimir rilru a hmin thei zel ta mai a.

Khawvel mak tihkhawpin Fidel Castro leh Che leh an ramhnuai mi sipai huaisente chuan khawtinah hnehna chang zelin a la ta zel si a, Cuba lal nun rawng Batista chu Cuba ram atangin USA-ah a tlanchhe ta a,Havana khawpuiah chuan January ni 8,1959 kum khan pasaltha ramchhuak hlawhtling angin an lut thei ta a, sorkarna an siam thei ta a ni.

MINISTER NIH AIIN RAMHNUAI MI BAWK; Cuba rama sorkarna an siam takah chuan Che chu nihna pawimawh tak tak pek a niin, National Bank President nihna te, Industry Minister nihna te bakah Supreme Prosecutor nihna te a chelh tel bawk a.Batista sorkar laia hnam sipai volunteer laka kawktu te, mi hek chingte leh sipai nun rawng leh sual uchuak deuh deuhte chu a “dahţha” hmak hmak ve ta thung a ni.

1965 kum khan thla 3 zet khawvel hmun hrang hrangah sorkar palai anga a zin haw hnu chuan Che chu a pil bovin a reh ta vang vang mai a, ramchhung mai ni lovin,khawvel-in a ngaihvenin a ngaihtuah ta hle mai a, Castro hian a ţhianpa hi a dahţha ve ta mai em ni ang? A lo ni lo! Sorkara a nihna pawimawhte thlauthla-in Africa khawmual lai li-a ram pakhat Congo-ah sorkar laka Marxist helho ţanpui turin amah ngeiin sipai 100 vel hruaiin a lo fehchhuak leh hi a lo ni a. An rin ang leh beisei angin thil a kaltluang lo va, a sipai 6 lai nunna a chan bakah hliam tuar enkawl ngai engemaw zat an awm bawk a, amahah hrisellohna, khawțha lo tuihri leh thaw-hǎhin a tlakbuak bawk avangin a thiltum chu pamţulin a tlawlh ta a ni.

BOLIVIA RAMAH A CHE SUAL; Kum 1967 khan Latin America khawmualpuia ram pakhat Bolivia rama America sangawi zawnpui sorkar paithlak tumin beihpui a thlak leh a.Bolivia ram hi tlang ram chhengchhe tak a nih avangin Nagaland leh Chin Hills ang maia hnam chekhnawk tam tak awmna, tawng inhre pawp lo leh inbe thei lo awmkhwmna a nih avangte,sorkar dinglai chu USA-in a sipai ţha mi hmanga training a lo pek bakah CIA ten an kaihhruai avang te, Che pawlte chuan inbiakpawhna hmanrua an neih that tawk loh avanga Havana nen radio contact an neih that tawk loh avangte in revolution chu hlawhtlin a hnehin amah Che ngei pawh chu hliampui tuarin a nung chunga man a lo ni ta!

A LEI TAKSA CHU FAM DAI RIAL CHANG MAH SE; Che mantute chuan tihhlum tur tih thupek an dawng a, a kaphlumtu tur chuan kahhlum a tum lai chuan a kut a khur nasa hle,Che chu a zam lo, “mi kap rawh! mi kap rawh!” a ti a ni awm e.A thih hnu hian Bolivia sorkar chuan indona-a thi angin thu a thantir a,Amaherawh chu, an man hnu-ah an kaphlum tih khawvel leh Bolivia mipuiin an hriat hnu chuan America sorkar leh a uisathiam CIA an mualpho chiang hle a,Bolivia sorkar a tlak phah bawk. A thih thu Cuba ram President Fidel Castro–a’n a nemngheh hnuah ni 3 chhung Cuba ram pumah sunna neih a ni a, Havana khawpuia a sunna hun an hmannah hian mipui Nuai 10 zet pungkhawm hmaah Fidel Castro chuan Che Guevara a chhuanzia, a uizia leh a sunna thu sawiin a mizia chu mi dangdai,a nâka zen chi, revolutionary a nih thu uar takin a sawi a ni.

Thuziak mi Lee Anderson chuan Che chanchin a chhuinaah an phumrukna hmun a zawngchhuak thei hlauh va, a kut khing khat tel lova a ruhro leh a sipai 6 ruhro nen laihchhuah niin Cuba ramah October ni 17, 1997 kum khan sorkar leh sipai chawimawina famkim nen Santa Clara khua,Cuba revolution laia hnehna ropui an lo channa khawpuiah ngei vui liam a nih hnuin a thlan bik mousoleum ropui tak an siam bakah a lungphun, ama lim ngei awmna monument an siamsak bawk a ni.

FAKNA LEH SELNA ANKA; A vanglai atanga a thihna kum 40 a pelh hnuah pawh Che chanchin hian inhnialna a titam hle mai a. Nelson Mandela,dikna hmanga South Africa-a Mingo titlawmtu chuan “ Zalenna ngaina mite tana mi entawntlak” tiin Che hi a fak a.French philosopher ropui Jean-Paul Sartre chuan Che Guevara chu mi fing mai ni lo, tunlai khawvela mi famkim awmchhun a ni” a ti.

A sawiseltute thung chuan Ideology hlawhchham lutuk tlangaupuitu a nih mai bakah mi tam tak nunna hlu tak laksaktu,mi nun rawng lutuk tualthattu a ni an ti thung a, Combodia rama Pol Pot Khmer Rouge vanglaia mipui nunau pawisawi lo mihring a sanga sang, a singa sing,a nuaiha nuaih tel teh meuh pawngthah chiam chiamte (The U.S. State Department-funded Yale Cambodian Genocide Project chhut dan chuan 1975-78 inkar khan mi nuai 17 zet an that niin an hria) ,Nepal rama the Shah dynasty tihtawpa Democracy & Republic ram din theih nana Communist Party of Nepal(Maoist) hruaitu Prachanda leh a hote’n an ngaihdan țawmpui lo mipui leh sorkar sipai a thah hnemzia te,Srilanka rama LTTE helho hruaitu,hmanni lawka thi ta, Velupillai Prabhakaran, thihchilh bomb hmanga tualthat-hněma-thisen-chhuah-tâma te, India ram Chattisgarh,Orissa leh Andra Pradesh vela Maoist helho leh sorkar sipai inbeih vak vaka, inthah buaih buaih,thisen chhuah vak vaknate hi Che Guevara tihhmuh,a “style & strategy” vek a ni, an ti ve thung a ni.

A TLANGKAWMNA & TLIPNA; Doctor thiamna hmanga mimal pakhat te te tihdam aiin hnam pum huapa tihdam rawngbawl hna thawh nan leh rethei, pachhia riangvai leh hmeithaite rahbi tleu leh rahbeha awmte chhanchhuahna atana ţha bera tura a ngaih, Left Ideology tihpuitlin nan huaisen tak a a nunna hlan ngam khawpa dik nia a ngaih,a ngaihdan a kalpui ngam hrim hrim kha a ropui a, a ngaihsan-awm thlawt a ni.

A lei taksa chu piallei thuah riat hnuaiah chham ang zelin fam dai rial tui ang thamral tawh mah se,tunlai khawvela thalaite ,abik takin inneksawrna leh inhnuaichhiahna “Aw, Lalpa a ngai bawk” khawvel atanga pitchhuaka, khawvel ţha zawk leh zalen zawk thlahlelte thinlung chhungrilah erawh a lukhuma Hmar arsi angin Che Guevara hi a la ěng reng a, chhuan lo la awm zel tur te thinlaiah pawh a la ěng zual zel dawn bawk a ni.

“E CHE VIVE!”

Che lives!

Che, I hlui lo,I thar lehin I nung reng ţhin, thinlaia’n

No comments:

Post a Comment

Entrance Exam India - Latest Alerts - 2010

science books

Search 2.0

Parts Finder